Paylaş
2021 yılında 4.7 milyon çocuk beş yaşına gelmeden hayatını kaybetti. Bu ölümlerin yarısı, çocuk ve anne yetersiz beslenmesinden kaynaklı.
MediaCH
Yetersiz beslenme, dünya genelinde çocuk ölümlerinin başlıca nedenlerinden biri olmaya devam ediyor. Araştırmacı Hannah Ritchie tarafından 2024 yılında yayımlanan makale, yetersiz beslenmenin geçtiğimiz yıllarda çocuk ölümleri üzerindeki etkilerini gözler önüne serdi.
2021’de dünya genelinde beş yaş altı 4.7 milyon çocuk yaşamını yitirdi. Küresel çapta yapılan araştırmalar bu kayıpların 2.4 milyonunun yetersiz beslenme kaynaklı olduğunu ortaya koyuyor. Genellikle bu çocuklar, akut açlıktan değil, yetersiz beslenmenin bağışıklık sistemini zayıflattığı ve hastalıklara karşı savunmasız hale getirdiği koşullar altında ölüyor.
Yetersiz beslenmenin etkileri: Düşük doğum ağırlığı ve gelişim geriliği
Beslenme yetersizliğinin sonuçlarından biri düşük doğum ağırlığı. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, doğumda 2500 gramın altında olan bebekler, yüksek ölüm riskine sahip ve sağlık komplikasyonlarına daha yatkın. Bu durum, çoğu zaman annenin hamilelik döneminde yaşadığı beslenme sorunlarıyla doğrudan bağlantılı. Düşük doğum ağırlığı dışında, çocuklar yetersiz beslendiklerinde “zayıf kalma” (boylarına göre düşük kilo) ve “bodur kalma” (yaşlarına göre kısa boy) gibi sağlık sorunlarıyla karşı karşıya kalabiliyorlar.
2021 yılında dünya genelinde 1.54 milyon çocuk, düşük doğum ağırlığı nedeniyle hayatını kaybetti. Yetersiz kilo problemi yaşayan çocuklar arasında 509 bin ölüm gerçekleşirken, yetersiz beslenmeye bağlı zayıflık 379 bin çocuğun ölümüne yol açtı. Bodurluk sorunu yaşayan 311 bin çocuk da hayatını kaybetti.
Düşük Gelirli Ülkelerde Risk Daha Yüksek
Yetersiz beslenme kaynaklı çocuk ölümleri, özellikle düşük gelirli ülkelerde daha yaygın. Bu ülkelerde çocuklar sadece yeterli kaloriyi değil, aynı zamanda yeterli protein, vitamin ve mikro besinleri de alamıyor. Ayrıca enfeksiyon hastalıkları bu bölgelerde daha yaygın olduğundan, beslenme yetersizliği ve hastalık döngüsü sürekli devam ediyor. Bu durum, çocukların bağışıklık sistemini zayıflatarak ölümlere yol açıyor.
Gelir seviyesi ile yetersiz beslenme kaynaklı ölümler arasındaki bağlantı, verilerle de açıkça ortaya konuluyor. Zengin ülkelerde bu oran, fakir ülkelere göre 20 ila 50 kat daha düşük.
Annelerin Beslenmesi: Çocuklar İçin Kritik Bir Faktör
Çocukların sağlığı, annenin hamilelik döneminde aldığı besinlerle doğrudan ilişkili durumda. Hamilelik sürecinde yetersiz beslenen annelerin, düşük doğum ağırlığına sahip bebekler dünyaya getirme riski bulunuyor. Aynı zamanda, anne sağlığı da bu süreçte büyük risk altında. 2021 yılında, 34 bin kadın, hamilelik döneminde yetersiz beslenme nedeniyle hayatını kaybetti.
Bu noktada, yalnızca kaloriden bahsetmek yeterli değil; annelerin demir, çinko, iyot, kalsiyum ve B12 vitamini gibi temel mikro besinleri de alması oldukça önemli. Bu besinlerin eksikliği, hem anne sağlığını tehdit ediyor hem de doğum sonrası bebek gelişimini olumsuz etkiliyor.
Daha fazla kaynak ve politika gerekiyor
Birleşmiş Milletler’e bağlı kuruluşlar, yetersiz beslenmeyle mücadelede yalnızca acil gıda yardımlarının yeterli olmadığını, aynı zamanda sürdürülebilir tarım ve su kaynaklarına erişimin artırılması gerektiğini belirtiyor. Uluslararası topluma çağrıda bulunan uzmanlar, daha geniş çaplı önlemler alınmadığı sürece çocuk ölümlerinin devam edeceğini ifade ediyor.
