Kazakistan’da Özel Gereksinimli Çocukların Uyum Sorunları Tekrar Gündemde

otizm
Paylaş

Kazakistan’da otizmli bir çocuğun İlek nehrinde boğulması, Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olan bireylerin yaşadığı zorlukları yeniden gündeme getirdi.

Kazakistan’da 4 Haziran günü evinden çıkan ve dört gün sonra yaşamını yitirmiş şekilde bulunan otizmli bir çocuk, İlek Nehrinde boğuldu. Bu trajik olay, Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) tanısı konan bireylerin karşılaştığı zorlukları yeniden gündeme taşıdı. Kazakistan’da bu tanıya sahip 12 binden fazla çocuk ve yetişkin olduğu biliniyor.

Özel Çocuklar İçin Destek Merkezleri

Aqtöbe’deki “Asyl Miras” otizm merkezine düzenli olarak giden Arseniy, otizmli yedi yaşında bir çocuk. Annesi Tatyana Yefimova, Arseniy’nin çok sınırlı bir diyetle beslendiğini belirtiyor. Doğduğundan beri sadece süt, kefir ve bisküvi tüketen Arseniy’in sağlığını korumak için annesi çeşitli vitaminler veriyor. Tatyana, Arseniy’nin farklı olduğunu iki buçuk yaşında anlamış ve beş yaşına geldiğinde hala konuşmaması üzerine endişelenmeye başlamış.

Tatyana, “Yeni bir gömlek aldığımda Arseniy ağlayıp yerde tepiniyor, ta ki onu çıkarana kadar. Hep aynı gömleği giyiyor çünkü alışkanlıklarını değiştirmesi çok zor” diye açıklıyor. Arseniy haftada üç kez otizm merkezine gidiyor ve buradaki psikolog ve pedagoglardan destek alıyor.

Toplumun ve Ailelerin Karşılaştığı Zorluklar

Aqtöbe’de, otizmli çocukların ailelerinin bir araya geldiği “RAStömka” adlı bir topluluk bulunuyor. 2017 yılında kurulan bu topluluk, 90 aileden oluşuyor. Kuruluş, çeşitli projelerde yer alarak devletten destek alıyor. Burada çalışan herkesin, muhasebeci ve masör dahil, otizmli bir çocuğu var.

Merkezin masörü Ulbolsyn Yesentugelova, 21 yaşındaki otizmli oğlu Dias ile ilgili olarak, “Oğlum 21 yaşında ama beş yaşında bir çocuk gibi. Onunla ilgili olarak babasına ve bana bir şey olursa ne yapacağını sık sık düşünüyorum” diyor. Dias’a daha fazla dikkat etmesi gerektiğini ve diğer çocuklarının bu durumu yanlış anladığını belirtiyor.

Ulbolsyn, özel bir çocuğun annesi olmanın zorluklarını anlatarak, “Toplum genelde özel çocuklara dostça yaklaşmıyor. Dias’la otobüse binmek tam bir işkenceydi” diyor. Bu nedenle benzer zorlukları yaşayan ailelere yardım etmek istiyor.

Yapısal İhtiyaçlar ve Çözümler

Merkezin müdürü Aygül İspanova, otizmli çocukların farklı olduğunu ve bazı çocukların öğretmenlerinin ojesinden bile olumsuz etkilenebileceğini belirtiyor. Bu nedenle, öğretmenler dikkatli bir şekilde hazırlanıyor ve çocuklarla etkileşimde bulunurken özen gösteriyorlar.

Aygül İspanova, merkezdeki çocukların haftada sadece üç saat eğitim aldığını, bunun yetersiz olduğunu belirtiyor. Farklı ülkelerde, OSB’li çocuklara daha fazla zaman ayrıldığını ve her çocuğa bir öğretmenin atandığını vurguluyor.

Aqtöbe’deki Karim’in ölümü, OSB’li çocukların ailelerinin karşılaştığı zorlukları bir kez daha gözler önüne serdi. Karim’in ölüm haberi, Aqtöbe’deki “RAStömka” merkezinde büyük bir üzüntüye yol açtı. Merkez müdürü Saltanat Kenjebekova, Karim’in ölümünü kişisel bir kayıp olarak gördüklerini belirtti.

Aktöbe bölge eğitim müdürlüğüne göre bölgede otizm tanısı alan 868 çocuk bulunuyor. Resmi verilere göre ülkede otizm tanısı alan çocukların sayısı son yedi yılda beş kat arttı.

Geliştirilmesi Gereken Alanlar

Saltanat Kenjebekova, OSB’li çocukların güvenliği için GPS cihazlarının önemine değiniyor. Bu cihazların, kaybolan çocukların hızlıca bulunmasına yardımcı olacağını belirtiyor. Ayrıca, “akıllı ev” konseptinin de önemli olduğunu, annelerin çocuklarını güvenle bırakabilecekleri bir yerin olması gerektiğini savunuyor.

Karim’in ölümünden önce de benzer bir olay yaşanmış ve OSB’li bir çocuk kaybolmuştu. Bu tür olaylar, OSB’li çocukların güvenliğinin sağlanması için alınacak önlemlerin önemini bir kez daha ortaya koyuyor.

Kaynak: rus.azattyq.org

Paylaş