Paylaş
ABD merkezli bir rapora göre, hava kirliliğine bağlı sağlık sorunları nedeniyle her gün yaklaşık 2 bin çocuk hayatını kaybediyor. Bu durum, hava kirliliğini dünya genelinde erken ölüm açısından en büyük ikinci risk faktörü haline getiriyor.
MediaCH
ABD merkezli Sağlık Etkileri Enstitüsü’nün raporuna göre, hava kirliliği 2021 yılında 8.1 milyon insanın ölümüne neden oldu; bu sayı, tüm ölümlerin yaklaşık yüzde 12’sine tekabül ediyor. Rapora göre hava kirliliği, tütün kullanımı ve kötü beslenmeyi geride bırakarak yüksek tansiyonun ardından erken ölüm risk faktörleri arasında ikinci sıraya yerleşti.
Enstitü, yıllık Küresel Hava Durumu raporu için Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu (UNICEF) ile iş birliği yaptı. Raporda, hava kirliliğinin beş yaş altı 700 binden fazla çocuğun ölümüne sebep olduğu belirtildi. Bu ölümlerin 500 binden fazlası, çoğunlukla Afrika ve Asya’da, kömür, odun veya tezek gibi kirli yakıtların kullanılarak iç mekanlarda yemek pişirilmesine bağlandı. Sağlık Etkileri Enstitüsü’nün küresel sağlık başkanı Pallavi Pant, AFP’ye verdiği demeçte, “Bunlar çözebileceğimizi bildiğimiz sorunlar” dedi.
Rapora göre, dünyadaki neredeyse her insan her gün sağlıksız düzeyde hava kirliliği soluyor. Ölümlerin yüzde 90’ından fazlası, 2.5 mikrometre veya daha küçük ölçülerde olan PM2.5 adı verilen küçük hava kirleticilere bağlandı. PM2.5 solumanın, akciğer kanseri, kalp hastalığı, felç, diyabet ve diğer birçok sağlık sorununu artırdığı biliniyor.
Pant, “Dünyanın birçok bölgesinde, orman yangınları, toz fırtınaları veya aşırı sıcaklık gibi olaylar sırasında çok kısa, yoğun hava kirliliği yaşanıyor. İklim değişikliği ve hava kirliliği için çok benzer çözümler bulunmaktadır” dedi.
Özellikle sera gazı emisyonlarının azaltılması gerektiğini ekleyen Pant, iç mekanlarda yemek pişirmek için kirli katı yakıtların kullanımına karşı daha fazla önlem alınabileceğini belirtti.
Rapora göre, dünyada iki milyardan fazla insan temel ocaklarda veya açık ateşlerde yemek pişirirken zararlı dumanı soluyor. Kısmen daha temiz ocaklara erişim sayesinde, hava kirliliği ile bağlantılı sorunlar nedeniyle küçük çocukların ölüm oranı 2000 yılından bu yana yüzde 50’den fazla azaldı.
UNICEF’ten Kitty van der Heijden, “Her gün neredeyse beş yaş altı 2 bin çocuk hava kirliliğinin sağlık etkileri nedeniyle ölüyor” dedi.
Yayınlanan raporda, ABD merkezli Sağlık Ölçümleri ve Değerlendirme Enstitüsü tarafından yürütülen Küresel Hastalık Yükü çalışmasından elde edilen 200’den fazla ülke ve bölgeyi kapsayan veriler kullanıldı.