Paylaş
IŞİD soykırımının üzerinden geçen on yıla rağmen, yaklaşık bin 300 Ezidi çocuğun akıbeti halen belirsiz. Aileler kayıplarını aramaya devam ediyor. Save the Children, Ezidi çocukların güvenlik, eğitim ve sağlık hakkına sahip olmaları için uluslararası topluma acil yardım çağrısında bulundu.
MediaCH
2014 yılının Ağustos ayında IŞİD, Musul’un Şengal (Sincar) ilçesinde yaşayan Ezidi halkına yönelik bir saldırı başlattı. Bu saldırılar sonucunda, binlerce kişi öldürüldü, kaçırıldı ve yerinden edildi. PLoS Medicine dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, saldırılarda 10 bin kadar Ezidi hayatını kaybetti veya kaçırıldı; bunların en az yarısı çocuktu.
IŞİD’in gerçekleştirdiği bu saldırılar, özellikle çocuklar üzerinde derin ve kalıcı etkiler bıraktı. Dağa sığınanlar arasında, yiyecek ve su eksikliği nedeniyle ölenlerin çoğunluğu çocuktu. Yaklaşık 6 bin 400 Ezidi’nin kaçırıldığı ve bunların yarısının çocuk olduğu tahmin ediliyor. 7 yaşındaki erkek çocuklar IŞİD eğitim kamplarına gönderilirken, 9 yaşındaki kız çocukları cinsel köleliğe maruz bırakıldı.
Konu ile ilgili Save the Children örgütünün yayımladığı rapora göre, Günümüzde, 2 bin 700 Ezidi halen kayıp durumda ve bu rakamın yarısından fazlası kaçırıldığında çocuk yaşta olan kişilerden oluşuyor.
Sivil Toplum Örgütü Nadia’nın Girişimi’ne göre, şimdiye kadar 3 bin 500’den fazla Ezidi kurtarıldı ve bunların 2 bini çocuk.
Ruh Sağlığı Üzerindeki Yıkıcı Etkiler
Birçok Ezidi, çatışmaların etkisiyle ciddi ruh sağlığı sorunları yaşıyor. Çocuklar, yalnızlık ve umutsuzluk içinde yaşarken, birçok kişi intihar düşünceleri ile mücadele ediyor.
Save the Children’in raporunda Ezidi çocukların anlatılarına da yer verildi:
17 yaşındaki Behat, halen kayıp olan ailesini bulmaya çalışıyor. Kardeşini elinden almak isteyen IŞİD’lilere karşı direndiğini, buna rağmen kardeşinin götürüldüğünü ve onu bir daha göremediğini söylüyor. Behat, “Annem ve babamla ilgili hiçbir şey bilmiyorum, onların yüzlerini hatırlamak bile zor” diye ekliyor.
Rapora göre, Ezidi topluluğunun büyük bir kısmı, on yıl geçmesine rağmen halen yerinden edilmiş durumda. Birçoğu bugün bile çadırlarda yaşıyor. Yeterli eğitim veya sağlık hizmetlerine erişimleri yok. Şengal’e dönen az sayıdaki kişi, molozlar ve patlayıcı kalıntıları arasında yaşamlarını sürdürmeye çalışıyor. Bölgedeki altyapı hasar görmüş durumda ve su ile elektrik erişimi ciddi derecede sınırlı. Geri dönenler için okullar ve hastaneler yetersiz kalıyor.
15 yaşındaki Viyan, küçük bir çocukken Şengal’den kaçmak zorunda kalmış ve on yıldır bir çadır kampında yaşıyor. Viyan, “Sıcaklarda çadırlarda yaşamak çok zor, kışın ise çadırlar su alıyor” diye anlatıyor. “Çocuklar sokaklarda oynuyor ve bu durum sağlık sorunlarına yol açıyor. Genç kızlar bile artık yaşamak istemediklerini söylüyor.”
26 yaşındki Athaab adlı bir kadın, IŞİD tarafından kaçırıldığı 2014 yılında henüz 16 yaşındaydı. Çocuklarıyla birlikte Şengal’e dönmüş ve yıkılmış bir evde yaşıyor. Çoğu aile üyesi halen kayıp.
Athaab, “Ben de tüm ailemle birlikte esir alınanlardan biriydim. Bize baskı yaptılar ve işkence ettiler. Onlardan kaçıp eve döndüğümde ailemi bulamadım. Şimdi kimsem yok” diyor. Şengal’de yeterli hizmetlerin olmadığını belirten Athaab, “Eve döndükten sonra burada da çok fazla zorluk yaşadım. Burada Sincar’da birçok şeyin eksikliğini yaşıyoruz. Okullar ve hastaneler yetersiz. Sincar’da bir hastane var ama çevredeki köylerde yok” diye ekliyor.
Ajwan ise 39 yaşında. Savaşın travmasını halen derinden hissediyor. IŞİD’in köyüne saldırdığı gün eşi ve çocuklarıyla birlikte kaçırıldı. Ajwan, “Beni, eşimi, oğlumu ve kızlarımı aldılar… Üç çocuğumdan ayrıldım, onları bir daha görmedim, bu çok zor” diyor. Şengal’de yeterli hizmetlerin olmadığını belirten Ajwan, “Kızlarım okula gitmek için tehlikeli yolları aşmak zorunda kalıyor” diye ekliyor.
Save the Children’ın Irak Ülke Direktörü Sarra Ghazi, “On yıl sonra halen binden fazla çocuk kayıp. Aileler parçalanmış durumda. Çocuklar on yıldan fazla bir süredir çadırlarda yaşıyor, temel hizmetlere yetersiz erişimleri var. Ezidi çocuklar da diğer tüm çocuklar gibi, güvenlik ve eğitim hakkına sahiptir” dedi.
Save the Children, uluslararası ve yerel yetkililere; Ezidi çocukların ruh sağlığı ve topluma yeniden entegrasyonu için kapsamlı destek sağlamayı öncelik haline getirmeleri çağrısında bulundu.
*Vaka çalışmalarının kimliklerini korumak için isimler değiştirilmiştir.
