Paylaş
Gazeteci Mehmet Dursun’un 7-20 Aralık 2024 tarihleri arasında Journo için yaptığı araştırma, haberlerde çocukların sunulma biçimine dair dikkat çekici sonuçlar ortaya koydu. 140 bağlantı incelendi; çocukların çoğunlukla olumsuz temalarla ilişkilendirildiği ve mahremiyet ihlallerinin sıkça yaşandığı tespit edildi.
MediaCH
Teknoloji, gün geçtikçe bilgiye erişimimizi kolaylaştırırken, bu bilgilerin filtrelenmesi ve sunulma biçimi önemli sorunları da beraberinde getiriyor. Sorunun bir boyutu da, çocukların haberlerde sunulma biçimi.
Medyada bu bağlamdaki manzarayı bir nebze olsun görebilmek için 7 Aralık 2024 ile 20 Aralık 2024 tarihleri arasında haber sitelerinde “çocuk” anahtar kelimesini taradık. Bunun için kullandığımız Google Alerts platformu, bu 2 hafta boyunca Türkiye’den 140 Türkçe sayfa bağlantısı tespit etti. Topladığımız ham verileri şu tabloda görebilirsiniz.
Bulgularımız özetle şöyle:
- 140 bağlantının 104’ü haber sitelerinde yer alıyor. Kalan 36’sı ise haber dışı içerikler. Örneğin, “Aydın Açıklarında 16 Düzensiz Göçmen (Beraberinde 7 Çocuk) Yakalanmıştır” başlığıyla yayımlanan Sahil Güvenlik Komutanlığı’na ait duyuru… Ayrıca köşe yazıları da bunlar arasında.
- Haber metinlerinden 16’sının başlığında “çocuk” kelimesi bulunmasına rağmen konu çocuk veya çocuklar ile ilgili değildi. Örneğin, “Bir yastıkta 25 yıl geçti… Hediyesi dört güzel çocuk oldu,” “Eve girince mutluluktan çocuk gibi ağladım”, “Diş hekimi 2 çocuk annesini katletmişti! Olay anı kamerada!” gibi başlıklar ile yayımlanan haberlerin konuları çocuk veya çocuklar ile ilgili durumlar değildi. Bu 16 haberin büyük bir kısmı “magazin” kategorisinde yer aldı.
- Kalan 88 bağlantıda ise öznesi çocuk olan bir haber vardı. Bunların 36’sı, 10 farklı haberin tekrarından oluşuyordu.
Öznesi çocuk olan en çok haberi NTV yayımladı
- Bu süreçte radarımıza takılan içerikler arasında öznesi çocuk olan en fazla haberi NTV yayımladı (8). Anadolu Ajansı (7 haber) ikinci sırada yer aldı. Hürriyet ile Sabah (6’şar haber) üçüncülüğü paylaşırken Demirören Haber Ajansı (DHA, 5 haber) dördüncü oldu.
- 88 haberin 9’unda kaynak gösterilmedi. 23’ünde İhlas Haber Ajansı (İHA), 16’sında DHA ve 14’ünde AA kaynak olarak belirtildi.
Birçok haberin görselinde mahremiyet ihlali
- Öznesi çocuk olan 88 haberden 66’sı olumsuzluk içeren “ölüm, kaza, hastalık, cinayet, istismar” gibi temalara sahipti.
- 33 haberde çocuklar suç veya şiddet ile doğrudan ilişkilendirilmiş durumdaydı. Bir kısmında çocuklar fail olarak belirtiliyordu. Bu tarz haberlere en fazla yer veren kuruluşlar ise sırasıyla; 3’er haberle NTV, Milliyet, Diken ve Sözcü oldu. En Son Haber ve Haber Global’de ikişer haber yayımlandı.
- 33 haberin 15’inde İHA, 8’inde DHA imzası vardı. AA (Anadolu Ajansı) sadece bir haberin kaynağı olarak karşımıza çıktı. 4 haberde ise kaynak belirtilmemişti.
- Ayrıca 88 haberden 32’sinde çocuklara ait görsellere (videolar da dâhil) yer verildi. Görsellerden sadece 7’sinde çocukların yüzü buzlanmıştı.
Görsel: MA
